โปรแกรมวิธีคํานวณคอนกรีต
เครื่องมือการคำนวณทุกงานก่อสร้าง
การคำนวณปริมาณคอนกรีตที่แม่นยำเป็นทักษะสำคัญสำหรับวิศวกร ผู้รับเหมา และผู้ที่เกี่ยวข้องกับงานก่อสร้าง การคํานวณที่ผิดพลาดอาจส่งผลให้เกิดต้นทุนที่สูงเกินความจำเป็นหรือวัสดุไม่เพียงพอ ซึ่งกระทบต่อแผนงานและคุณภาพของโครงการ
บทความนี้รวบรวมหลักการคำนวณคอนกรีตตามมาตรฐานวิศวกรรม ครอบคลุมทั้งงานเทพื้น งานคาน และงานโครงสร้างคอนกรีตเสริมเหล็ก พร้อมสูตรคำนวณ ตัวอย่างการคำนวณ และข้อแนะนำจากประสบการณ์จริง เพื่อให้คุณสามารถประมาณปริมาณคอนกรีตได้อย่างแม่นยำและมั่นใจในคุณภาพงานก่อสร้าง
การคำนวณคอนกรีตสำหรับงานก่อสร้าง: คู่มือวิศวกรรมฉบับสมบูรณ์
การคํานวณคอนกรีตที่แม่นยำเป็นปัจจัยสำคัญในการควบคุมคุณภาพงานก่อสร้างและการประมาณราคา บทความนี้จะอธิบายหลักการทางวิศวกรรมในการคำนวณปริมาณคอนกรีตสำหรับโครงสร้างประเภทต่างๆ ตามมาตรฐาน วสท. และ ACI 318
การคํานวณคอนกรีตเทพื้น
สมการพื้นฐาน
การคํานวณคอนกรีตเทพื้นต้องพิจารณาองค์ประกอบดังนี้:
Volume (m³) = พื้นที่ (m²) × ความหนา (m) × Factor การสูญเสีย
โดย Factor การสูญเสียแนะนำดังนี้:
- งานพื้นทั่วไป: 1.10
- งานพื้นที่มีความซับซ้อน: 1.15-1.20
ความหนาพื้นแนะนำตามการใช้งาน
- พื้นที่พักอาศัย: 10-12 cm
- พื้นที่จอดรถยนต์: 12-15 cm
- พื้นที่โรงงาน: 15-20 cm
- พื้นที่วางเครื่องจักรหนัก: 20-25 cm
การคํานวณคอนกรีต 1 คิว
ส่วนผสมมาตรฐานตามกำลังอัด
1. คอนกรีต 180 ksc:
- ปูนซีเมนต์: 320 kg
- ทราย: 0.65 m³
- หิน: 0.85 m³
- น้ำ: 180 L
- W/C Ratio: 0.56
2. คอนกรีต 240 ksc:
- ปูนซีเมนต์: 350 kg
- ทราย: 0.60 m³
- หิน: 0.80 m³
- น้ำ: 175 L
- W/C Ratio: 0.50
3. คอนกรีต 320 ksc:
- ปูนซีเมนต์: 400 kg
- ทราย: 0.55 m³
- หิน: 0.75 m³
- น้ำ: 170 L
- W/C Ratio: 0.425
การคํานวณคอนกรีตคาน
สมการและข้อกำหนด
1. ปริมาตรคอนกรีตคาน:
V = b × h × L × N × Loss Factor
- b: ความกว้างคาน (m)
- h: ความลึกคาน (m)
- L: ความยาวคาน (m)
- N: จำนวนคาน
- Loss Factor: 1.10-1.15
ข้อกำหนดขนาดคานขั้นต่ำ:
- ความกว้างขั้นต่ำ: 0.15 m หรือ L/50
- ความลึกขั้นต่ำ: L/16 สำหรับคานชนิดง่าย
- ความลึกขั้นต่ำ: L/18.5 สำหรับคานต่อเนื่อง
โดย L คือความยาวช่วงคาน
การคํานวณคอนกรีตผสมเสร็จ
การประมาณปริมาณสั่งซื้อ
1. ปริมาณสุทธิ = ปริมาตรทางทฤษฎี × 1.10
2. การสั่งขั้นต่ำ: ไม่ควรต่ำกว่า 2 ลูกบาศก์เมตร
3. ข้อควรพิจารณา:
- ระยะเวลาขนส่ง (ไม่ควรเกิน 45 นาที)
- อัตราการเทคอนกรีต
- ความพร้อมของแบบหล่อ
การคํานวณคอนกรีตเสริมเหล็ก
การออกแบบตามมาตรฐาน
1. กำลังรับแรงดัด:
Mu ≤ φMn = φ[As × fy × (d - a/2)]
- φ = 0.90 สำหรับคานและพื้น
- a = (As × fy)/(0.85 × f'c × b)
2. ปริมาณเหล็กเสริมขั้นต่ำ:
As,min = (0.25√f'c/fy) × bw × d
ไม่น้อยกว่า 1.4bwd/fy
3. ระยะหุ้มเหล็กขั้นต่ำ:
- พื้น: 2.0 cm
- คาน: 4.0 cm
- เสา: 4.0 cm
- ฐานราก: 7.5 cm
ข้อแนะนำด้านการควบคุมคุณภาพ
1. การทดสอบค่ายุบตัว (Slump Test):
- งานโครงสร้างทั่วไป: 5-10 cm
- งานเสา: 5-7.5 cm
- งานพื้น: 7.5-10 cm
2. การบ่มคอนกรีต:
- ระยะเวลาขั้นต่ำ 7 วัน
- รักษาความชื้นสม่ำเสมอ
- อุณหภูมิไม่ควรเกิน 35°C
การคำนวณและควบคุมคุณภาพคอนกรีตที่ถูกต้องตามหลักวิศวกรรมเป็นปัจจัยสำคัญในการก่อสร้างที่มีคุณภาพ การปฏิบัติตามมาตรฐานและข้อกำหนดอย่างเคร่งครัด รวมถึงการตรวจสอบการคำนวณโดยวิศวกรที่มีประสบการณ์จะช่วยให้งานก่อสร้างมีความปลอดภัยและได้มาตรฐาน